Als Nederlandse ondernemer werken in Duitsland

Ondernemen in Duitsland

Duitsland is één van de belangrijkste exportlanden voor Nederland: niet alleen veel producten, maar ook diensten worden bij onze oosterburen geleverd. Denk aan verbouwklussen, vertaalopdrachten of andere diensten. Je moet echter aan een aantal stappen doorlopen als je in Duitsland zaken wilt doen.

TIP Zoek als eerste jouw Duitse opdrachtgever op in het Duitse handelsregister: zo weet je zeker of het bedrijf ook bestaansrecht heeft.

Beschermd ambacht?

In Duitsland geldt, net als in Nederland, dat je niet zomaar elk beroep mag uitvoeren. Beroepen als journalist, fotograaf en coach zijn vrije beroepen: je hebt niet per se een diploma nodig om jezelf zo te noemen. Echter, er zijn ook veel beschermde beroepen waarvoor je aantoonbaar een diploma moet hebben – zoals een elektricien of orthopeed.

Als jij één van de 41 beschermde ambachten uitvoert die vastgelegd zijn in de Handwerksordnung A van de Handwerksrolle dan gelden er bepaalde eisen.

Voorbeelden van beschermde ambachten uit die lijst zijn: metselaar, automonteur, glaszetter, maar ook slager, bakker, kapper, meubelmaker of orthopedisch technicus. De volledige lijst beschermde ambachten vind je hier.

Je moet aantonen dat je vakbekwaam bent aan de hand van je werkervaring en diploma’s. Duitse ondernemers tonen dit normaliter aan met een Meisterbrief: een verklaring dat je ‘meister’ bent in jouw ambacht. In Nederland hebben veel ondernemers dat niet. In dat geval kun je toch je vakbekwaamheid aantonen met een EU-verklaring. Deze vraag je aan via de Kamer van Koophandel en lever je in bij de Duitse Kamer van Koophandel, de Handwerkskammer.

Kortweg neem je dus deze stappen:

1. Vraag via de Kamer van Koophandel de EU-verklaring aan. Dit kost € 80.
2. De EU-verklaring lever je in bij de Duitse Handwerkskammer.
3. Dit geeft je recht op een ‘Handwerkskarte’: een soort ambachtsliedenkaart.
4. Pas als je de Handwerkskarte hebt, mag je jouw beschermde ambacht in Duitsland uitvoeren.

Staat jouw beroep niet in de Handwerksordnung A maar wel tussen de 110 beroepen in de Handwerksordnung B? Dan is een registratie bij de Handwerkskammer verplicht.

Dit traject kan een paar weken in beslag nemen, houd hier dus rekening mee.

TIP De Nedax is een Nederlandse organisatie die je kan helpen bij het vergunningstraject.

Uitzondering: de bouw

De bouw is een stuk ingewikkelder dan andere branches als je in Duitsland wilt werken. Aan deze sector gelden namelijk extra eisen. Als Nederlandse ondernemer in de bouw moet je bijvoorbeeld een vrijstelling aanvragen voor de Bauabzugsteuer bij het Duitse Finanzamt.

TIP In dit artikel van de Kamer van Koophandel lees je uitgebreide informatie over werken als zelfstandige in de bouw in Duitsland.

Duitse Kamer van Koophandel

De Duitse Kamer van Koophandel, de Handwerkskammer verstrekt je informatie over bijvoorbeeld lokale wetgeving, arbeidsrecht en dergelijke.

Belasting en sociale premies

Als jij gevestigd bent in Nederland en hier ook minimaal 25% van jouw tijd werkt, val je gewoon onder het Nederlandse verzekerings- en belastingstelsel. Mocht jouw Duitse afnemer hiernaar vragen, kun je een A1-formulier aanvragen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Hiermee verklaar je dat jij je sociale premies in Nederland afdraagt. Je doet ook gewoon in Nederland aangifte voor belasting.

Als jij niet aan deze eisen voldoet, val je onder het Duitse stelsel. Je bent dan niet sociaal verzekerd voor bijvoorbeeld AOW: dit is namelijk niet verplicht voor zelfstandig ondernemers.

LET OP Ook hierop gelden uitzonderingen (zoals kunstenaars of schrijvers): sommige zelfstandigen zijn via beroepsverenigingen sociaal verzekerd.

TIP Hier kom je erachter onder welk belastingstelsel je valt.

Producten leveren in Duitsland

Let op dat als jij producten in Duitsland wilt verkopen, je aan de Duitse eisen voldoet. Duitsland kent over het algemeen zwaardere eisen en keurmerken wat betreft producten. Ook kan het zijn dat je bepaalde vergunningen nodig hebt. Of dat nodig is in jouw situatie, vind je op deze site. Voldoe je niet aan de benodigde keurmerken of eisen, dan kun je problemen krijgen met belastingzaken, de Sociale Verzekeringsbank of aansprakelijkheid.

Diensten leveren aan een Duitse particulier

Lever je jouw diensten aan een particulier? Dan reken je gewoon de btw zoals je het in Nederland gewend bent. Je geeft in je ‘normale’ aangifte de btw aan.

Diensten leveren aan een Duits bedrijf

Als jij jouw diensten aan een andere ondernemer levert, verleg je de btw naar jouw afnemer. Hoe dat werkt, lees je in dit kennisartikel.

Handige links en instanties in Duitsland

• Ambassade
  Hier kun je terecht bij de economische afdeling voor informatie over wetgeving en de manier van zakendoen. De ambassade kan je ook meer informatie verstrekken over brancheorganisaties, beurzen en andere instanties. Hier vind je de vertegenwoordigingen van de ambassades in Duitsland.
• Handwerkskammer
  De Duitse Kamer van Koophandel. Op de Duitstalige website vind je meer informatie en vind je de vestigingen.
• Finanzamt
  De Duitse Belastingdienst. Hier vind je meer informatie over belastingen, btw en andere fiscale zaken. Op deze Nederlandstalige pagina vind je meer informatie.
• Belastingdienst
  Ook de Nederlandse Belastingdienst geeft je handige informatie over opdrachten aannemen binnen en buiten de EU. Hier vind je meer informatie.
• Grensinfopunt
  Op deze Nederlandse website vind je handige informatie over ondernemen, werken, wonen of studeren in het Buitenland.
• Nedax
  De Nedax begeleidt je bij het vergunningstraject.

Boekhouding

Ondernemen over de grens vraagt ook speciale aandacht voor je boekhouding. Je hebt immers te maken met verschillende fiscale regelingen en toeslagen. Een boekhouder kan hierbij helpen. Wil je de financiën liever zelf doen, dan raden we je onderstaande boekhoudpakketten aan.