De voor- en nadelen van rechtsvormen op een rij

Je kunt als ondernemer uit diverse rechtsvormen kiezen zoals:

• Eenmanszaak
• Besloten vennootschap (bv)
• Vennootschap onder Firma (VOF)
• Maatschap
• Coöperatie.

Eenmanszaak

Een eenmanszaak is feitelijk geen rechtspersoonlijkheid. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen je ondernemingsvermogen en privévermogen. Je bent dus volledig aansprakelijk voor alle handelingen en de financiële status van het bedrijf. Als je failliet gaat, ben je dus volledig verantwoordelijk – net als je partner als je in gemeenschap van goederen bent getrouwd.

De voordelen van een eenmanszaak:

• Het is snel en makkelijk op te richten;
• Goedkoop om op te richten;
• Je hebt alle beslissingsmacht;
• Alle opbrengsten zijn voor jou.

De nadelen van een eenmanszaak:

• Je bent volledig (ook privé) aansprakelijk;
• Je winst wordt hoger belast dan bij vennootschappen;
• Alleen onder bepaalde voorwaarden is fiscale vrijstelling mogelijk;
• Je hebt geen vervanger bij (tijdelijke) ziekte.

De VOF

Bij het kiezen van een rechtsvorm moet je je afvragen hoe jij wilt ondernemen. Houd je het op een eenmanszaak of wil je gezamenlijk ondernemen? Wil je graag samen met andere ondernemers één bedrijf starten? Kies dan voor een vennootschap onder firma. Bij deze rechtsvorm brengen alle vennoten iets in. Denk daarbij aan geld, goederen of arbeid. Elke vennoot is vervolgens aansprakelijk voor de totale schulden van de VOF.

De voordelen van een VOF:

• Starten is makkelijk: de inschrijving in het handelsregister en het opstellen van een vennootschapscontract hoeft niet ingewikkeld te zijn.
• Het is relatief goedkoop: de inschrijving bij de Kamer van Koophandel is kosteloos, een notaris is aan te raden maar niet vereist bij het opstellen van het vennootschapscontract. Ook is er geen minimum startkapitaal nodig.
• Belastingvoordeel: alle vennoten kunnen gebruik maken van de fiscale voordelen voor ondernemers, mits zij voldoen aan de voorwaarden van de Belastingdienst.
• Personeel: het is mogelijk om personeel aan te nemen.

De nadelen van een VOF:

• Volledige aansprakelijkheid: alle deelnemende vennoten zijn met hun privévermogen aansprakelijk voor mogelijke schulden van de VOF, zelfs als deze veroorzaakt zijn door een andere vennoot.
• Pensioen en verzekeringen: jouw verzekeringen zoals een arbeidsongeschiktheidsverzekering en pensioen moet je zelf regelen. Je hebt wél recht op AOW.
• Je hebt niet volledige vrijheid die je als zelfstandige wel hebt. Je moet je altijd houden aan afspraken.

De bv

Door een wetswijziging in oktober 2012 is het tegenwoordig gemakkelijker om een bv op te richten. Zo'n bv wordt ook wel een 'flex bv' genoemd, maar in principe is elke bv tegenwoordig een 'flex bv'. Binnen een bv is een statutair directeur of bestuurder aangesteld. Je bent in die rol niet privé niet verantwoordelijk voor zakelijke schulden, tenzij je als zzp'er vanuit een bv geen belastingen of premies afdraagt. Dit heet bestuurdersaansprakelijkheid.

Waar je voorheen voor de oprichting van een bv een behoorlijk kapitaal van € 18.000,- nodig had, hoeft dit tegenwoordig (sinds de wetswijziging in 2012) niet meer. Je moet wel kapitaal storten, maar hieraan zit geen minimum verbonden en kan dus al met één eurocent. Je hebt ook geen bank- en accountantsverklaring nodig. Let op: een notariële akte is wel verplicht. Je richt een bv op bij de notaris.

De voordelen van een bv:

• Je bent privé niet aansprakelijk bij bijvoorbeeld faillissement (behalve bij fraude of nalatigheid);
• Je hebt geen startkapitaal van € 18.000,- nodig. Eén eurocent is genoeg;
• Je hebt geen bank- of accountantsverklaring nodig;
• De bv blijft ongeacht je gezondheid of andere factoren gewoon bestaan;
• Ga je stoppen? Dan kun je je aandelen verkopen aan de nieuwe eigenaar. Gemakkelijke overdracht;
• Je bent als aandeelhouder alleen aansprakelijk voor het deel dat je in de bv investeert.

De nadelen van een bv:

• Je bent altijd voor een deel privé aansprakelijk, bij bijvoorbeeld mismanagement;
• De regels voor uitkeren aan de aandeelhouders zijn streng: er geldt een uitkeringstoets waarin wordt getoetst of het geld wel mag worden uitgekeerd en of dit geen bedrijfsrisico's oplevert. Doorsta je deze toets niet, dan mag je niks uitkeren;
• Meer administratieve verplichtingen, zoals een jaarrekening die je elk jaar moet afleveren bij de Kamer van Koophandel;
• Je hebt minder fiscale voordelen: geen zelfstandigenaftrek, MKB winstvrijstelling of startersaftrek.

Maatschap

Wat is een maatschap? In een maatschap werk je als zzp'er samen met andere zelfstandige ondernemers. Deze rechtsvorm zie je veel bij bijvoorbeeld advocaten, tandartsen en fysiotherapeuten. Je kiest een gemeenschappelijke naam waaronder iedere zelfstandig ondernemer zijn beroep uitoefent. Je werkt dus min of meer samen. Ieder heeft zijn eigen ervaring en specialiteit, waardoor je samen de krachten bundelt.

De voordelen van een maatschap:

• Een maatschap is snel op te richten;
• Je deelt verantwoordelijkheid met andere maten;
• Je bent voor een bepaald deel privé aansprakelijk;
• Je hebt geen (start)kapitaal nodig;
• Je kunt personeel aannemen;
• Je blijft recht houden op fiscale voordelen zoals belastingaftrek.

De nadelen van een maatschap:

• Je werkt samen en moet beslissingen dus gezamenlijk maken;
• Je bent voor een deel privé aansprakelijk;
• De afspraken die je met de maten maakt zijn bindend.

Coöperatie

Samenwerken in een coöperatie: wat houdt dat in? Een coöperatie is een soort vereniging die je met minimaal twee personen start. De coöperatie als bedrijf is aansprakelijk bij schulden. Is er een tekort aan financiële middelen? Dan is elk lid voor een gelijk deel verantwoordelijk. Je kunt ook een coöperatie met beperkte aansprakelijkheid (BA) of uitgesloten aansprakelijkheid (UA) oprichten.

Als je een coöperatie wilt oprichten, regel je dit bij een notaris en schrijf je het bedrijf in bij het Handelsregister. In een coöperatie beslis je in en raamovereenkomst over de onderlinge verantwoordelijkheden en de aansprakelijkheid. Wie is verantwoordelijk voor wat en wat is de omzetverdeling?

In een coöperatie moet je ook btw afdragen. Als je in een coöperatie werkt, let dan op dat je ondernemer blijft voor de inkomstenbelasting.

De voordelen van een coöperatie:

• Je kunt heel flexibel zijn in de statuten die je maakt bij oprichting;
• Je kunt gemakkelijk toe- of uittreden;
• Je kunt je privévermogen uitsluiten van aansprakelijkheid;
• Je werkt samen en deelt dus ook verantwoordelijkheden.

De nadelen van een coöperatie:

• Je werkt samen en moet dus bij elke beslissing overleg plegen;
• Je deelt alle omzet/winst met de andere leden;
• Het kost tijd om op te richten, aangezien de statuten opgesteld moeten worden;
• Je moet jaarlijks jaarstukken opstellen.

Zoals je ziet: elke rechtsvorm heeft zijn eigen voor- en nadelen. Zorg dus dat je een weloverwogen beslissing maakt. In ons stappenplan vind je meer handige handvatten om als ondernemer van start te gaan!

Boekhouding op orde

Welke rechtsvorm je ook kiest, zorg dat je voldoende aandacht besteedt aan je boekhouding. Onderstaande boekhoudpakketten kunnen je helpen om je administratie en boekhouding overzichtelijk en inzichtelijk te maken. Meer weten? Klik op 'bekijk nu' voor meer informatie.